Het belang van communicatie: de ABC-taal

Hoe vaak zeg jij dat er iets ‘moet’ gebeuren? Gebruik jij het woord ‘moeten’ tout court? Hoe vaak deel jij bevelen uit? Als jij iets vraagt aan anderen, uit je dit als een verzoek of een eis? Mag de andere ‘neen’ zeggen? Vind je het onbeleefd of vervelend als anderen neen zeggen? Denk je na over wat anderen leuk of zinvol vinden aan de taak die je graag wil delegeren?

Communicatie speelt een belangrijke rol als je anderen wil motiveren. Eigenlijk kan je op twee manieren communiceren: uitnodigend en verbindend versus dwingend en controlerend. Die communicatie gebruik je niet alleen in je mondelinge interacties, maar ook in e-mails, nieuwsbrieven, websites en zelfs chatberichten.

Praat vanuit je eigen behoeften

Vanuit de zelfdeterminatietheorie vermijd je best controlerend taalgebruik en sluit je zoveel mogelijk aan bij de uitnodigende, verbindende communicatie zoals Marshall B. Rosenberg die naar voren schuift. Hij adviseert om zonder oordelen te praten en altijd te vertrekken vanuit je eigen behoeften. Daarom is het belangrijk om eerst zicht te krijgen op je eigen behoeftebevrediging:

• een onvervulde behoefte zorgt ervoor dat je een negatieve emotie ervaart, en maakt je boos, verdrietig of angstig,
• een vervulde behoefte veroorzaakt een positieve emotie en maakt je hoopvol, blij en geeft veel energie.

“Every criticism, judgment, diagnosis, and expression of anger is the tragic expression of an unmet need.” MARSHALL B. ROSENBERG

Als je eerlijk vanuit je eigen behoefte een helder verzoek kan formuleren, zal de andere makkelijker jouw behoefte vervullen. De verbindende taal start vanuit je eigen behoeften: “Ik voel me onzeker over de herstructurering. Kan je me iets meer duidelijkheid geven hierover?”.

Wat als de ander neen zegt?

Het is belangrijk dat je openstaat voor de neen van de andere. Weet dat elke “neen” een “ja” is voor iets anders.
Vermijd ‘eisen’, maar ‘verzoek’. Een eis verhoogt het gevoel van druk en dwang bij de andere. Mensen worden niet graag onder druk gezet. Ze willen zelf, autonoom en vrijwillig ergens instappen. Eis je, dan gebruik je de ‘moet’-motivatie, die gepaard gaat met negatieve consequenties.
Een verzoek daarentegen is een strategie, een oplossing om je behoefte te vervullen: Wat zou je graag willen dat de andere doet om jouw behoefte te vervullen? Weet dat je één behoefte via oneindig veel strategieën kan vervullen. Een verzoek geeft anderen de kans je te helpen. Door je behoefte uit te spreken, toon je aan dat wat je vraagt erg belangrijk is voor jou. Zo kan je de andere (autonoom) motiveren om hierop in te gaan. Dit altruïstische gedrag vervult hun ABC: ze kiezen er zelf voor om iemand te helpen, voelen zich verbonden met de persoon die ze helpen en voelen zich competent hierdoor. Verzoeken verhoogt de ‘wil’ motivatie, en maakt ons leven zinvol en plezierig.

De ABC-taal staat voor autonomie, betrokkenheid en competentie, drie behoeften die als ze vervuld zijn, zorgen voor een hoge motivatie.

“The objective of Nonviolent Communication is not to change people and their behavior in order to get our way: it is to establish relationships based on honesty and empathy, which will eventually fulfill everyone’s needs.” MARSHALL B. ROSENBERG

Luister echt naar de ander

Naast je eigen behoeften zijn ook de behoeften van je medewerkers, leidinggevenden en collega’s belangrijk. Een eenvoudig hulpmiddel om in contact te komen met de behoeften van anderen, is om niet spreken, maar te zwijgen en empathisch te luisteren. Dan zie je de andere als een individu met een eigen perspectief, wensen en verlangens. Door écht te luisteren, zonder te oordelen, kan je écht in verbinding gaan met deze persoon en versterk je de wederzijdse behoefte aan verbinding.
Echt empathisch of verbindend luisteren betekent dat je aandacht hebt voor wat de andere persoon voelt en nodig heeft. Dat betekent niet dat je hetzelfde moet voelen, of dat je instemt met zijn behoeften. Het betekent gewoon dat je met je volle aandacht bij de andere persoon bent, en op zoek gaat naar zijn behoeften en emoties.

“Knowledge speaks, but wisdom listens.” JIMI HENDRIX

Vermijd dwingend controlerend taalgebruik

Verbindende communicatie staat diametraal tegenover dwingende taal die steunt op oordelen, interpretaties en verwijten: “Omdat jij niet voldoende communiceert, ben ik boos en voel ik me niet goed in mijn job.”
Dwingend taalgebruik roept weerstand op. Mensen worden niet graag onder druk gezet of gecontroleerd. Soms willen mensen wel iets doen, maar doordat je hen dwingend aanspreekt, zullen ze meer stress ervaren, zich terugtrekken of gewoon hun voeten vegen aan de taak.

Wat is de ABC taal niet?

• Macht uitoefenen
• Druk zetten
• Dwingen
• Verwijten of oordelen
• Eén van je maskers opzetten
• Mensen om de tuin leiden
• Bij de pakken blijven zitten
• Belonen of straffen
• Agressie
• Manipulatie
• Strategisch spelgedrag
• Gelijk halen
• Schuld, schaamte of angstinductie

“Most of us grew up speaking a language that encourages us to label, compare, demand, and pronounce judgments rather than to be aware of what we are feeling and needing.” MARSHALL B. ROSENBERG

Wees helder en bied structuur

Ook via uitnodigende taal kan je duidelijk structuur en richting bieden. Op langere termijn leidt dat tot betere resultaten, vooral als je kwaliteitsvol werk verwacht. De ABC-taal spreken helpt ook om onderliggende motieven achter het gedrag beter te begrijpen. Waarom is er weerstand? Ga er niet van uit dat weerstand negatief is, maar beschouw het als bron van informatie. Mensen die de regels niet volgen, zijn niet per se ongehoorzaam. Er kunnen andere zaken spelen.

Auteur: Hermina Van Coillie